Plaatsvervangende schaamte, kent u die uitdrukking?

Soms zijn er van die momenten dat je het schaamrood op je wangen voelt gloeien doordat er zich iets voordoet waar jij je, zonder dat je er mee te maken hebt, voor schaamt. Zoals die voor jou totaal onbekende persoon bij een televisiequiz die een antwoord geeft dat jou onder de tafel doet kruipen. Of die mijnheer naast jou in de wachtkamer die reageert op elke reactie van de baliemedewerkster en er voor zorgt dat jij wel even van de aardbodem wil verdwijnen.

Afgelopen week overkwam het mij in de trein in het midden van het land. De treincoupé was op dat moment zo leeg dat elke treinreiziger een bank voor zich alleen kon permitteren.  Heerlijk om  je gedachtenloos in de trein te settelen en te genieten van het besneeuwde Nederlandse landschap.
Maar blijkbaar denkt niet iedereen er zo over. 

Er stapte na mij namelijk een vrouw de trein binnen, die niet voor een bank voor zichzelf koos. Nee, zij wilde graag zitten naast iemand anders, die daarvoor wel even zijn tas van de bank diende te halen. Toen mevrouw goed en wel genesteld haar plekje op de bank had gevonden, begon ze contact te zoeken met de persoon naast haar. Ze vuurde een heel scala aan vragen op hem af. 

Eerst reageerde de meneer bijna niet. Enkel uit goed fatsoen gaf hij af en toe een kort antwoord. Maar mevrouw bleef maar doorvragen en vertellen, op zoek naar een aanknopingspunt voor een gesprek. Of misschien een roep om aandacht…..  En de hele wagon kon meegenieten omdat de volumeknop van haar eigen stem defect was. 
En dus weet ik en de andere medepassagiers met mij, precies hoe oud mevrouw is, waar ze woont, werkt en naartoe ging. Ja, je privacy komt niet enkel door internet op straat te liggen…..

Mevrouw was opgegroeid in Friesland, maar nu al jaren in een andere provincie woonachtig. En hoera! Daar had ze een aanknopingspunt te pakken! Meneer had tot voor een aantal jaren terug ook altijd in Friesland gewoond. Nou zeg, wat een toeval! Het heeft vast zo moeten zijn! Mevrouw gaat in een trein in het midden van het land naast een willekeurige meneer zitten en dan blijken ze samen ook nog “Friezen om utens” te zijn! Oh, onvolprezen blijdschap!
Meneer was enkel het verstaan van de Friese taal machtig. Het praten waagde hij zich liever niet aan. Mevrouw was in haar nopjes. Kon ze toch nog Fries praten! En dus kregen de medepassagiers in de trein die middag allemaal een stoomcursus Fries.

Gelukkig staat er op iemands gezicht niet geschreven waar hij vandaan komt, want dan was ik in het bagagerek gesprongen.

Over plaatsvervangende schaamte gesproken……

En trouwens, ik heb nog nooit zoveel oordopjes massaal uit jassen en tassen zien komen.

illustratie over schaamtegevoel
Het is leuk wanneer je dit deelt op social media.
error: Content is protected !!