Vanochtend kreeg ik een bericht van iemand die in zijn achtertuin een merkwaardige ontdekking had gedaan. Een ontdekking die ik vast en zeker interessant zou vinden. Misschien dat ik wel tijd had om even te komen kijken. Uiteraard! Want dit soort uitnodigingen wekken de nieuwsgierigheid. Ik was benieuwd!
Het huis was gauw gevonden. “Rin mar efterom hear”, zei de vrouw des huizes. Zo gezegd, zo gedaan.
En in de achtertuin trof ik de bewoner samen met zijn broer aan. Twee mannen van rond de zeventig jaar oud, gebogen over een gat in de tuin. En mijn blik viel meteen op de interessante ontdekking.
In het gat lag de helft van een oude grafsteen. De andere helft lag ernaast. De bewoner vertelde mij over deze bijzondere vondst in de tuin.
Hij woonde al sinds 1986 in deze woning, waar vroeger een keuterboer had gewoond. En al die tijd hadden de bewoners zich verwonderd over het gras wat op de plek van het pas gemaakte gat altijd donkerder van kleur was dan in de rest van de tuin.
Samen met zijn broer werd besloten om op onderzoek uit te gaan en op die plek eens te gaan graven. Al gauw stuitten ze op een stenen onderlaag. Bij het uitgraven bleek het om een grafsteen in twee gedeeltes te gaan. De grafsteen werd schoongemaakt en bestudeerd. De tekst op de steen uit 1909 was nog goed te lezen.
Maar waarom lag die steen daar? De beide broers legden de zware grafsteen aan de kant en zagen tot hun ontdekking een wel, die waarschijnlijk vroeger dienst had gedaan als waterput. De grafsteen was er als putdeksel opgelegd. Een bijzondere ontdekking, die ik uiteraard niet had willen missen.
De ene helft van de grafsteen hebben de broers weer op zijn plek teruggelegd en de tuin weer keurig netjes dichtgemaakt. De andere helft blijft nog even bewaard in de schuur.
Want ja, mocht en er zich nog nazaten melden van de mensen die op de grafsteen staan vermeld, dan mogen ze de grafsteen op komen halen. “Maar”, zei de bewoner, “dan moeten ze er wel een mooie putdeksel voor in de plaats neerleggen”.
Toch bijzonder om zoiets in je achtertuin te vinden. En na mijn bezoek aan deze bijzondere vondst, ben ik op onderzoek uitgegaan naar de herkomst van de grafsteen.
De tekst op de steen luidt als volgt:
“Rustplaats van
Jacob Gerbens Veldhuis
geboren te
Den 19 januari 1835
overleden te Wommels
29 mei 1909
echtgenoot van
Geiske Gabes Wijnia”
Jacob Gerbens Veldhuis was veehouder in Wommels. Hij werd op 19 januari 1835 in Arum geboren als zoon van Gerben Jans Veldhuis en Wijbrig Jacobs Rusticus. Jacob overleed op 29 mei 1909 in Wommels.
Op 8 mei 1862 huwde Jacob Veldhuis met Geiske Gabes Wijnia, een dochter van de “greidboer” Gabe Foekes Wijnia en Anke Gerlofs Tuinstra. Geiske werd in Wommels geboren op 13 oktober 1840. Ze overleed daar ook, op 1 februari 1923.
Jacob en Geiske Veldhuis kregen drie kinderen. Twee jongetjes en een meisje.
Wat nu de reden is geweest dat juist deze grafsteen in de tuin van de betreffende woning is beland?
Jacob en Geiske Veldhuis – Wijnia kregen geen kleinkinderen. Hun beide jongetjes stierven op jonge leeftijd en het huwelijk van de dochter bleef kinderloos. Misschien dat het graf was geruimd en de voormalige bewoner tijdens een zoektocht naar een geschikte putdeksel op deze steen stuitte op het kerkhof vlakbij zijn woning? Het blijft gissen.
Een knecht van de familie Veldhuis – Wijnia was een (oud)oom van de voorgaande bewoners. Maar of dat de connectie met de steen verklaart?
Hoe het ook mag zijn. Het vinden van een grafsteen in je achtertuin is geen alledaags gegeven.
De bovenste helft van de grafsteen.
De onderste helft van de grafsteen.